1917 წლის 12 (25) მარტს მცხეთის სვეტიცხოვლის ტაძარში შეკრებილმა ქართველმა სამღვდელოებამ საგანგებო საეკლესიო კრებაზე აღადგინა ქართული მართლმადიდებელი ეკლესიის ავტოკეფალია და კვლავ შემოიღო საპატრიარქო მმართველობა.

ფოტოზე: საქართველოს მართლმადიდებელი სამოციქულო ეკლესიის ავტოკეფალიის აღმდგენი სრულიად საქართველოს პირველი საეკლესიო კრების მონაწილენი.

პირველ რიგში, მარცხნიდან მეოთხე: დეკანოზი ე. ვეფხვაძე. 

მეორე რიგში, მარცხნიდან მეორე: მღვდელი ზოსიმე ნემსიწვერიძე; მეოთხე: მღვდელი გიორგი კალანდარიშვილი; მეხუთე: დეკანოზი ნიკიტა თალაკვაძე, მეექვსე: ეპისკოპოსი პიროსი ოქროპირიძე; მიტროპოლიტი ანტონ გიორგაძე; მერვე: კათოლიკოს-პატრიარქი კირიონ II; მეცხრე: მიტროპოლიტი ლეონიდე ოქროპირიძე; მეათე: არქიმანდრიტი ამბროსი ხელაია; მეთერთმეტე: არქიმანდრიტი დოსითეოს ბერძენიშვილი; მეთორმეტე: არქიმანდრიტი დიმიტრი; მეცამეტე: არქიმანდრიტი იოანე ქარსელაძე; მეთოთხმეტე: არქიმანდრიტი გერმანე იაშვილი; მეთხუთმეტე: ხუცეს მონაზონი ეპიფანე. 

მესამე რიგში, მარცხნიდან მეხუთე: დეკანოზი იოანე ლუკაშვილი; მეშვიდე: ივანე პურადაშვილი; მეოცე: მღვდელი პ. ებანოიძე. 

მეოთხე რიგში, მარცხნიდან მეშვიდე: დეკანოზი ზაქარია ლუკაშვილი; მეთოთხმეტე: მღვდელი სიკო კახეთელიძე.

საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენის აქტის ასლი საქართველოს ეროვნულ არქივში, პატრიარქ კირიონ II-ის პირად არქივში ინახება. 

ამონარიდი აქტიდან:

„ამიერიდან აღდგენილად ჩაითვალოს საქართველოსა შინა ავტოკეფალური საეკლესიო მართველობაჲ, ხოლო ვიდრე კანონიერად აღირჩეოდეს კათალიკოსი საქართველოჲს ეკლესიისა, მოსაყდრედ მისა დაინიშნოს ყოვლადსამღვდელო ლეონიდე, გურია-სამეგრელოჲს ეპისკოპოსი, და მასთანი განსაგებლად ეკლესიისა, დაწესდეს მართველობაჲ საქართველოის ეკლესიისაი, სასულიეროთა და საეროთა პირთაგან შემდგარი“.

მარო თარხნიშვილის მოგონება:

„ამ დღისთვის მთელი ჩვენი ქართველი საზოგადოება დიდის მორწმუნეობით გაემგზავრნენ მცხეთაში, მრავალ საზოგადოებასთან ერთად ჩვენი ცნობილნი და დიდი მოღვაწენი, კომპოზიტორებიც. ზაქარია ფალიაშვილმა და დიმიტრი არაყიშვილმა გამომიგზავნეს ილიკო აბაშიძე (იმ წლებში კლასი მქონდა კონსერვატორიაში ხალხური სიმღერებისა). მთხოვეს მე და ჩემი და ეკატირინეც, ჩვენი ჯგუფიც აუცილებლათ მათთან ერთათ წავსულიყავით მცხეთაში. ჯერ უარი ვთქვი, რა უნდა გავაკეთოთ ნეტავი ჩვენ, მაგრამ უარი არ გამოვიდა. ილიკო აბაშიძემ მაინც დაგვიყოლია და დილის მატარებელზედ გავემგზავრეთ ჩვენი ჯგუფით. ჩასვლისთანავე გავემგზავრეთ სადგურიდან ფეხით. იმ დროს ძველი ხიდიც არსებობდა (კიდევ). უამრავი ხალხი მიაბნელებდა გზას. სპეციალური მატარებლები იყო დანიშნული.

უყურეთ საქართველოს მღვდელმთავრები როგორი გალობით დასტრიალებდნენ თავს, აცმევდნენ დიდებულ სამოსელს, რთამდნენ. ხელ-ფეხი დაბანეს. სადაც მირონი ამოდიოდა, შუა ეკლესიაში, წასცხეს მირონი შუბლზედ, გულზედ, ხელის გულებზედ და დაიწყო გასხივოსნებული წირვა. ჩემში ამ სანახაობამ ღრმათ დაუვიწყრათ აღბეჭდა ქრისტიანული საეკლესიო ცერემონიალი. წირვის დამთავრების შემდეგ ამორჩეული საზოგადოება გაგვამგზავრეს მონასტერში, სადაც ბევრი მოლოზნები დიასახლისობდნენ. დასხდნენ სუფრის კურ[თ]ხევის შემდეგ კირიონი და ყველა სამღვდელოება - მთავრები. მანამდის აკურთებდნენ სუფრა[ს], ყველანი ფეხ[ზ]ედ ვიდექით. სთხოვეს ჩვენს კომპოზიტორებს, რომ ჩვენ - დები თარხნიშვილები - ჩვენი ჯგუფით მათთან ერთად და დავსხედით. პირველი სადღეგრძელო კირიონისა; დავიწყე „მრავალჟამიერი“, მას მეორე სიმღერა გადავაბით: „შენ ხარ ვენახი“. იშვიათი მადლობით ზაქარია ფალიაშვილმაც და დიმიტრი არაყიშვილმაც ხელზედ კოცნით მე და ჩემ დას, ეკატირინეს, დიდი მადლობა გადაგვიხადეს. გვიან დავბრუნდით თბილისში იმავე ღამეს.

ეხლაც, როდესაც გამივლია მცხეთაში, არ შეიძლება, არ გამახსენდეს კირიონის კურთხევის ამბავი და მონასტერში სადილის პროცეს[ი]“ 

*მოგონება დაცულია ეროვნულ არქივში, მარო თარხნიშვილის პირად ფონდში.

სრულიად საქართველოს ახალარჩეული კათოლიკოს-პატრიარქი კირიონ II და პირველი საეკლესიო კრების სხვა მონაწილეები.

ნუმერაციის მიხედვით: 1. კათოლიკოსი კირიონი; 2. მიტროპოლიტი ლეონიდე, 3. მიტროპოლიტი ანტონი (გიორგაძე); 4. ეპისკოპოსი პიროსი (ოქროპირიძე); 5. არქიმანდრიტი ამბროსი (ხელაია); 6. არქიმანდრიტი ნაზარი (ლეჟავა); 7. ექვთიმე თაყაიშვილი; 8. არქიმანდრიტი ტარასი (კანდელაკი). 15. დეკანოზი ილია კობაიძე; 25. მღვდელი ფილიმონ ქორიძე. 27. დეკანოზი ნიკოლოზ თალაქვაძე; 28. ქრისტეფორე კაპანაძე; 29. დეკანოზი ვასილ დოლაბერიძე; 33. დიაკვანი ბართლომე კუხიანიძე; 34. დეკანოზი მათე გორდეზიანი.

1917 წელი.