სოფელი დარკვეთი, ჭიათურა, მანგანუმის ქარხანა. 1913 წელი.
ძმები მიულსებიდან ერთ-ერთი, ოგიუსტი საქართველოში 1908 წელს ჩამოვიდა და „დარკვეთის მანგანუმის საბადოების ფრანგული საზოგადოების“ მმართველი გახდა. 1910 წელს მას მეორე ძმა - ჰენრიც შეუერთდა და საზოგადოებაში ინჟინრად დაიწყო მუშაობა. 1913 წელს კიდევ ერთი ძმა - პიტერი - ეწვია ჩვენს ქვეყანას. 1923 წელს ოგიუსტი დაქორწინდა ლიზა წერეთელზე (სამთო ინჟინრის, ვასილ (ვასო) წერეთლის ქვრივი) და 1924 წელს მათ ვაჟი - რობერტი - შეეძინათ.
Village Darkveti, Chiatura. Manganese Plant. 1913 year.
One of the brothers Muls, Auguste, arrived in Georgia in 1908 and became the head of the French Society for the Storage of Manganese Ore. In 1910 he was joined by his second brother, Henry, and began working as an engineer in the community. In 1913, another brother, Peter, visited our country. In 1923, Auguste married Lisa Tsereteli (widow of mining engineer Vasil (Vaso) Tsereteli) and in 1924 they had a son, Robert.
სოფელი დარკვეთი, ჭიათურა. პიტერ მიულსი მანგანუმის ქარხნის წინ. 1913 წელი.
ძმები მიულსებიდან ერთ-ერთი, ოგიუსტი საქართველოში 1908 წელს ჩამოვიდა და „დარკვეთის მანგანუმის საბადოების ფრანგული საზოგადოების“ მმართველი გახდა. 1910 წელს მას მეორე ძმა - ჰენრიც შეუერთდა და საზოგადოებაში ინჟინრად დაიწყო მუშაობა. 1913 წელს კიდევ ერთი ძმა - პიტერი - ეწვია ჩვენს ქვეყანას. 1923 წელს ოგიუსტი დაქორწინდა ლიზა წერეთელზე (სამთო ინჟინრის, ვასილ (ვასო) წერეთლის ქვრივი) და 1924 წელს მათ ვაჟი - რობერტი - შეეძინათ.
Village Darkveti, Chiatura. Peter Muls in front of the manganese plant. 1913 year.
One of the brothers Muls, Auguste, arrived in Georgia in 1908 and became the head of the French Society for the Storage of Manganese Ore. In 1910 he was joined by his second brother, Henry, and began working as an engineer in the community. In 1913, another brother, Peter, visited our country. In 1923, Auguste married Lisa Tsereteli (widow of mining engineer Vasil (Vaso) Tsereteli) and in 1924 they had a son, Robert.
ქუთაისის საავტომობილო ქარხნის მიერ გამოშვებული პირველი ავტომობილი, 1951 წელი.
The first car produced by the Kutaisi Automobile Plant. 1951.
ქუთაისის ორჯონიკიძის სახელობის საავტომობილო ქარხნის მთავარი კონვეიერი. 1957 წელი.
Chief Conveyor of Kutaisi Orjonikidze Automobile Plant. 1957.
ფუნიკულიორის ქვედა სადგურის შიდა ხედი, 1905 წელი.
დიმიტრი ერმაკოვის ფოტოკოლექციიდან.
Interior of the lower station of the funicular, 1905.
From a photo collection by Dimitry Ermakov.
ფოთის ნავსადგური. დიმიტრი ერმაკოვის ფოტოკოლექცია, 1880-1900 წლები.
ფოთის ნავსადგური პირველია საქართველოს შავ ზღვაზე, მდინარე რიონის შესართავთან. აშენდა 1889-1905 წლებში ნიკო ნიკოლაძის ინიციატივითა და ხელმძღვანელობით. 1901 წელს დაიწყო ძირითადი ნაგებობების მშენებლობა და 1905 წელს ნავსადგური გაიხსნა.
Poti port. Photo collection by Dimitry Ermakov, 1880-1900.
Poti port is the first on the Georgian Black Sea, at the confluence of the Rioni River. It was built in 1889-1905 on the initiative and under the leadership of Niko Nikoladze. Construction of major buildings began in 1901, and in 1905 the port was opened.
ფოთის ნავსადგური. დიმიტრი ერმაკოვის ფოტოკოლექცია, 1880-1900 წლები.
ფოთის ნავსადგური პირველია საქართველოს შავ ზღვაზე, მდინარე რიონის შესართავთან. აშენდა 1889-1905 წლებში ნიკო ნიკოლაძის ინიციატივითა და ხელმძღვანელობით. 1901 წელს დაიწყო ძირითადი ნაგებობების მშენებლობა და 1905 წელს ნავსადგური გაიხსნა.
Poti port. Photo collection by Dimitry Ermakov, 1880-1900.
Poti port is the first on the Georgian Black Sea, at the confluence of the Rioni River. It was built in 1889-1905 on the initiative and under the leadership of Niko Nikoladze. Construction of major buildings began in 1901, and in 1905 the port was opened.
რუსთავის მეტალურგიული ქარხნის მეფოლადე ღუმელთან მუშაობის დროს. 1957 წელი.
steelmaker while working with the furnace of the Rustavi Metallurgical Plant. 1957.
რუსთავის მეტალურგიული ქარხნის საერთო ხედი, 1957 წელი.
General view of the Rustavi Metallurgical Plant, 1957.
რუსთავის მეტალურგიული ქარხნის საღუმელო საამქროს საერთო ხედი, 1957 წელი. Rustavi Metallurgical Plant, General view of the mill factory, 1957.
რუსთავის მეტალურგიული ქარხანა. ენერგომატარებელი, 1946 წელი.
Rustavi Metallurgical factory. Energy Carrier, 1946.
წიფის სარკინიგზო გვირაბის გახსნა და საზეიმო სადილი. 1890 წელი.
Opening of the Tsipa Railway Tunnel and a gala dinner. 1890.
თბილისის ვაჟთა პირველი გიმნაზიის მოსწავლენი მიემგზავრებიან მატარებლით ექსკურსიაზე ქუთაისში. XIX-XX საუკუნეების მიჯნა.
Students of the First Boys' Gymnasium of Tbilisi are travelling by train to Kutaisi. The turn of the XIX-XX centuries.
თბილისის მეტროპოლიტენის ერთ-ერთი სადგურის მშენებლობა, 1964 წელი.
Construction of one of the station of Tbilisi Metro, 1964.
თბილისის მეტროპოლიტენის გახსნა, პირველი მატარებლის შემოსვლა სადგურ „ვაგზლის მოედანზე“, 1966 წელი.
Opening of Tbilisi Metro, entry of the first train at the station "Station Square", 1966.
ზესტაფონის ფეროშენადნობთა ქარხნის პირველი საამქროს საერთო ხედი, 1964 წელი.
ფეროშენადნობთა ქარხნის მშენებლობა 1931 წლის აპრილში დაიწყო. პირველი ორი ღუმელის მონტაჟი 1933 წლის პირველ კვარტალში დასრულდა. პირველი დნობა 1933 წლის 30 ოქტომბერს დასრულდა. ოფიციალურად სწორედ ეს თარიღი ითვლება ქარხნის ამუშავების დღედ. 1937 წელს, თვითშეცხობადი ელექტროდებით აღჭურვილი საკავშირო წარმოების სამი ღუმელის ამოქმედების შემდეგ, დასრულდა #1 საამქროს მშენებლობა.
ვლადიმერ ჯიქია და მისი მეუღლე თინათინ სვანიძე.
ვლადიმერ ჯიქია (1893-1937) - 1913 წლიდან რსდპმ-ის წევრი, პირველი საბჭოთა სამხედრო ჟურნალის „კრასნი კომანდირის“ რედაქტორი, საქართველოს სამხედრო-საზღვაო საქმეთა კომისარი, პეტროგრადის ოლქის სამხედრო სასწავლებლის კომისარი.
საქართველოში ჩამოსვლის შემდეგ აქტიურ მოღვაწეობას ეწეოდა ჰიდროენერგეტიკის დარგში, ააშენა რიონჰესი. მის სახელთან რამდენიმე გახმაურებული ისტორიაა დაკავშირებული. ყველაზე ცნობილი მათ შორის ლავრენტი ბერიასთან უშუალო დაპრისპირებით დასრულდა: ვლადიმერ ჯიქიას ოჯახში იყვნენ შეკრებილები სანდრო ახმეტელი, ტიციან ტაბიძე, პაოლო იაშვილი, კონსტანტინე გამსახურდია, გიორგი (ზოზო) ნანეიშვილი და გიორგი ელიავა. აივანზე გასულ სტუმრებს მოპირდაპირე სახლის აივანზე გამოსულ ბერიასთან უსიამოვნო შელაპარაკება მოუვიდათ. მოგვიანებით, ვლადიმერ ჯიქიას სახლში მყოფი ყველა მამაკაცი (კონსტანტინე გამსახურდიას გარდა) დახვრიტეს, ხოლო თინათინ სვანიძე გადაასახლეს.
შენიშვნა: თინათინ სვანიძე არის ადრესატი კონსტანტინე გამსახურდიას ცნობილი ლექსისა „ზღვისფერი გაქვს თვალები და თავად გევხარ ზღვას“.
Vladimir Jikia and his wife Tinatin Svanidze.
Vladimir Jikia (1893-1937) – Since 1913 the member of the RSDPM, editor of the First Soviet Military Magazine "Krasni Komandir", Commissar of Military Command of Georgia, Commissar of the Military School of Petrograd District.
After arriving in Georgia, he actively worked in hydropower sector and built Rioni HPP. Several resounded stories are related to his name. The most famous ended with the controversy with Lavrenti Beria: Sandro Akhmeteli, Titsian Tabidze, Paolo Iashvili, Konstantine Gamsakhurdia, Giorgi (Zozo) Naneishvili and Giorgi Eliava were gathered in the family of Vladimer Jikia. The guests on the balcony had an unpleasant argument with Beria, who was on the balcony of the opposite house. Later, all men (except Konstantine Gamsakhurdia), gathered in Vladimer Jikia’s house were shot, Tinatin Svanidze was exiled.
სხედან მარცხნიდან მეორე და მესამე: ვასილი ჩიტაძე და მისი მეუღლე ქსენია სადრაძე ზესტაფონის ფეროს თანამშრომლებს შორის.
ფოტო: ზესტაფონი, ფერო, 1934 წელი.
ვასილი ჩიტაძე (1901-1937) - ფეროშენადნობთა ქარხნის სადნობი საამქროს უფროსი; საქართველოს თანამედროვე ელექტრომეტალურგიის წარმოების ერთ-ერთ დუძემდებელი; ჭიათურის მაღალხარისხოვანი მანგანუმის გამოყენებით შემუშავებული ფეროშენადნობის უნიკალური რეცეპტის ავტორი. მან შესწორება შეიტანა „სიმენსის“ მიერ დაპროექტებული ელექტროღუმელების მუშაობაში, მოაწყო მაცივარი ლითონის გამოსაშვებ ხვრელებზე, რითაც მნიშვნელოვნად გააუმჯობესა ფეროშენადნობთა მიღების ტექნოლოგია.
დახვრიტეს 1937 წელს.
Sitting second and third from the left: Vasili Chitadze and his wife Ksenia Sadradze among the employees of Zestaphoni Ferroalloys Factory.
Photo: Zestafoni, Ferro, 1934.
Vasil Chitadze (1901-1937) - Head of the Ferroalloys Factory Workshop, one of the founders of the modern eletromechanical production of Georgia; author of the unique recipe of ferroalloys developed using the high quality mananese of Chiatura. He has modified the work of of the electric ovens projected by “Siemens”, arrainged a refrigerator on the holes letting metal out and had improved the technology of ferroallying significantly.
He was shot in 1937.
ილია ყრუაშვილი (1937-1943) ინჟინერ-მშენებელი, საავტომობილო გზები გაიყვანა რაჭის მიუვალ ადგილებში.
გადაასახლეს 1937 წელს, გარდაიცვალა გადასახლებაში.
Ilia Kruashvili (1937-1943) – enegineer-constructor, he had constructed roads in Racha unapproachable places.
He was exiled in 1937, died in exile.
შალვა კიღურაძე და მისი მეუღლე ბარბარე ანდრიასოვა.
შალვა კიღურაძე (1898-1937) - ინჟინერი, ეკონომისტი, წყალსადენ „ნატახტარმშენის“ უფროსი, „ინჟმშენის“ მმართველი. დახვრიტეს 1937 წელს.
ბარბარე ანდრიასოვა (1911-2015) - არქიტექტორი, გადაასახლეს 1938 წელს.
Shalva Kighuradze and his wife Barbara Andriasova.
Shalva Kighuradze (1898-1937) – An Engineer, an Economist, head of water supply company- "Natakhtarmsheni", manager of "Inzhmsheni". He was shot in 1937.
Barbara Andriasova (1911-2015) - An Architect, was exiled in 1938.
თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დოცენტი ლეო ნაკაშიძე (1901-1937) (შუაში) საქართველოს სსრ პედაგოგების კურსზე ავიამოდელების ინსტრუქტორების მოსამზადებლად.
დახვრიტეს 1937 წელს.
Assistant Professor of Tbilisi State University Leo Nakashidze (1901-1937) (in the middle) at the course of Georgian SSR teachers for preparing the instructors of aviamodels .
He was shot in 1937.
გამოფენა „საქართველოს ტექნოლოგიური მემკვიდრეობა“ ათასწლეულის გამოწვევის ფონდისა და საქართველოს ეროვნული არქივის ორგანიზებით ეროვნული არქივის საგამოფენო პავილიონში 2017 წლის დეკემბერში გაიმართა.
საგამოფენო პროექტი განხორციელდა ათასწლეულის გამოწვევის ფონდისა და ათასწლეულის გამოწვევის კორპორაციის მიერ საქართველოს ეროვნულ არქივთან თანამშრომლობით.
გამოფენის მიზანი საზოგადოებისათვის XX საუკუნის საქართველოს ტექნოლოგიებისა და ინოვაციების სფეროში მიღწევების გაცნობა იყო . ექსპოზიციის დამთვალიერებელმა მიიღო ინფორმაცია საქართველოს ისტორიული ინტელექტუალური პოტენციალის, სახელმწიფოს ფორმირებისა და ქართველი მეცნიერების მიერ მსოფლიოს სამეცნიერო სივრცეში შეტანილი წვლილის შესახებ.
ექსპოზიციაზე წარმოგიდგენილი ფოტომასალა ასახავდა ინფორმაციას ქართველი მეცნიერებისა და საზოგადო მოღვაწეების შესახებ, რომელთაც მნიშვნელოვანი მიღწევები ჰქონდათ ტექნოლოგიებისა და ინოვაციების სფეროში. აქვე გამოფენილი იყო საქართველოში განხორციელებული მნიშვნელოვანი გამოგონებებისა და ტექნოლოგიური პროექტების ამსახველი უნიკალური ფოტოები.
გამოფენის კურატორი: თინათინ ბრეგვაძე.