.jpg)
1921 წლის 24 თებერვალს ტაბახმელის N4 სანგართან მომხდარი ბრძოლის ამსახველი რუკა.
შედგენილია პოლკოვნიკ (შემდგომში პოლონეთის არმიის ბრიგადის გენერლის) ალექსანდრე ჩხეიძის მიერ.
A map depicting the battle of Tabakhmela Sangar N4 on February 24, 1921.
Compiled by Colonel (later General of the Polish Army Brigade) Aleksander Chkheidze.
.jpg)
ტაბახმელის N4 სანგრის შემორჩენილი ნაწილის ფოტო.
დიმიტრი სილაქაძის ფოტო, 2018 წელი.
Photo of the surviving part of Tabakhmela Sangar N4.
Photo by Dimitri Silakadze. 2018.
.jpg)
საქართველოს რესპუბლიკის დამოუკიდებლობის დე იურედ აღიარებისადმი მიძღვნილი ზეიმი თბილისში. ტრიბუნაზე არიან საქართველოს მთავრობისა და დამფუძნებელი კრების წევრები უცხოეთის დიპლომატიური მისიების წარმომადგენლებთან ერთად.
1921 წლის 6 თებერვალი.
Celebration dedicated to the de jure recognition of the independence of the Republic of Georgia in Tbilisi. Members of the Government of Georgia and the Constituent Assembly together with the representatives of foreign diplomatic missions.
February 6, 1921.
.jpg)
ქართველი და იტალიელი მფრინავები იტალიურ „ანსალდოს“ ფირმის
SVA-10 აეროპლანის ფონზე
აეროპლანის საბრძოლო და ტექნიკური პარამეტრები: ეკიპაჟი - 2 კაცი; ძრავი Issota-Fraschini; სიმძლავრე- 250 ცხ. ძ; თვითმფრინავის ზომა - 9.1X8.15X2.9 მ.; ცარიელი თვითმფრინავის წონა - 730 კგ.; მაქსიმალური ასაფრენი წონა - 1065 კგ; მაქსიმალური სიჩქარე - 200-220კმ.სთ; ფრენის პრაქტიკული სიმაღლე - 6000 მეტრი; ფრენის ხანგრძლივობა - 5 სთ 20 წთ; ფრენის სიშორე - 600 კმ; შეიარაღება - 1-3 ტყვიამფრქვევი. რუსეთ-საქართველოს ომის დროს საწვავის ნაკლებობის გამო ქართული ავიაციის მოქმედება ფრაგმენტული ხასიათის იყო.
1920 წელი.
Georgian and Italian pilots on the background of the Italian “Ansaldo” company SVA-10 airplane
Airplane fighting and technical parameters: crew - 2 persons; engine Issota-Fraschini; Power 250 hp; aircraft sizes - 9.1X8.1X2.9 M; empty aircraft weight - 730 kg; maximum run weight - 1065 kg; maximum speed - 200-220km; practical height of flight - 6000 meters; flight duration – 5 hours ანდ 20 minutes; flight distance - 600 km; armed - 1-3 machine guns. During the Russia-Georgia war, due to lack of fuel, the action of the Georgian aviation was fragmentary.
1920.
.jpg)
საქართველოს შეიარაღებული ძალების „გარფორდისა“ და „ოსტინის“ ფირმის ჯავშანმანქანები რუსთაველის გამზირზე სამხედრო აღლუმზე მსვლელობისას. ჯავშანმანქანები ომში აქტიურ მონაწილეობას იღებდა.
1920 წელი.
Georgian armed force’s - Garford and Austin branded armored cars on military parade on Rustaveli avenue. Armored vehicles took an active part in the war.
1920.
.jpg)
საქართველოს მთავრობის თავმჯდომარე ნოე ჟორდანია.
1918-1921 წლები.
Noe Zhordania, the Chairman of the Government of Georgia.
1918-1921.
.jpg)
საქართველოს მაღალმთიანი კუთხის, დიდი საომარი ტრადიციის მქონე ხევსურეთის, მოსახლეობა საქართველოს პირველი რესპუბლიკის ომებში ყოველთვის მონაწილეობდა. რუსეთ-საქართველოს 1921 წლის ომში 100-მდე ხევსური იბრძოდა წითელი არმიის წინააღმდეგ.
1918-1921 წლები.
The inhabitants of Khevsureti, a mountainous region of Georgia with a long military tradition, have always participated in the wars of the First Republic of Georgia. During the Russian-Georgian war of 1921, about 100 Khevsurians fought against the Red Army.
1918-1921.
.jpg)
სოღანლუღის (დღეს ქვემო ფონიჭალის) რკინიგზის სადგური, რომელშიც რუსეთ-საქართველოს 1921 წლის ომის დროს თბილისის თავდაცვის ცენტრალური სექტორის შტაბი იყო განთავსებული.
დიმიტრი სილაქაძის ფოტო, 2021 წელი.
Soghanlughi (today Kvemo Ponichala) railway station, where the headquarters of the Central Defense Sector of Tbilisi was located during the Russian-Georgian war of 1921.
Photo by Dimitri Silakadze, 2021.
.jpg)
სოღანლუღის (დღეს ფონიჭალის) რკინიგზის ხიდი, რომელსაც სტრატეგიული მნიშვნელობა ჰქონდა. ხიდის მარჯვნივ, წმინდა ბარბარეს ეკლესიასთან, განლაგებული იყო თბილისის თავდაცვის ცენტრალური სექტორის არტილერია.
დიმიტრი სილაქაძის ფოტო, 2021 წელი.
Soghanlughi (today Ponichala) railway bridge, which was of strategic importance. To the right of the bridge, near St. Barbare's Church, the artillery of the Tbilisi Central Defense Sector was located.
Photo by Dimitri Silakadze, 2021.
საქართველოს დე იურედ აღიარების საზეიმო აღლუმში მონაწილე ჯარისკაცები, რომელთაც ერთი კვირის შემდეგ რუსეთთან ომში ჩართვა მოუწიათ.
თბილისი, 1921 წლის 6 თებერვალი.
Soldiers taking part in a parade recognizing Georgia de jure, who had to join the war with Russia a week later.
Tbilisi, February 6, 1921.
.jpg)
ბოლშევიკ ძანდარ ტოკაევის „დიგორის ოსური პარტიზანული რაზმი“ რაჭის სოფელ ღების ცენტრში.
1921 წლის თებერვლის ბოლო.
The Digori Ossetian partisan squad of Bolshevik Dzandar Tokaev in the center of the village Ghebi in Racha.
End of February, 1921.
.jpg)
სახალხო გვარდიის ცხენოსანი დივიზიონი. რუსეთ-საქართველოს 1921 წლის ომში ცხენოსან ნაწილთა მცირერიცხოვნებამ ქართულ არმიას დიდი პრობლემები შეუქმნა.
თბილისი, 1919-1920 წლები.
The Cavalry Division of the People's Guard. During the Russian-Georgian War of 1921, the small quantity of the cavalry made great difficulties for the Georgian army.
Tbilisi, 1919-1920.
.jpg)
სახალხო გვარდიის ჯავშანმატარებელთა რაზმის წევრები ჯავშანმატარებელი N1 „რესპუბლიკელის“ფონზე.
ფოტოზე ზედა რიგში მაუზერით ხელში და ბინოკლით რაზმის მეთაური ვლადიმერ გოგუაძე.
1918-1921 წლები.
Members of the division of armored train, on the background of armored train N1 “Respublikeli”.
In the upper row is commander of the division Valodia Goguadze.
1918-1921.
.jpg)
რუსეთ-საქართველოს 1921 წლის ომში დაღუპული სახალხო გვარდიელები.
თბილისი, 1921 წლის თებერვლის ბოლო.
People’s guardsmen perished in Russian-Georgian War of 1921.
Tbilisi, End of February 1921.
.jpg)
საქართველოს შეიარაღებული ძალების სანიტარიული მატარებელი.
თბილისი, 1918-1921 წლები.
The sanitary train of the Georgian Armed Forces.
Tbilisi, 1918-1921.
.jpg)
საქართველოს სახალხო გვარდიის ქვეითი ჯარისკაცები.
თბილისი, 1920-1921 წლები.
The infantry soldiers of the People's Guard of Georgia.
Tbilisi, 1920-1921.
.jpg)
მობილიზებული ჯარისკაცები და სახალხო გვარდიელები ფრონტისკენ მიემგზავრებიან.
თბილისი, 1921 წელი.
Mobilized soldiers and People's Guardsmen are marching to the front.
Tbilisi, 1921.
სახალხო გვარდიის მეტყვიამფრქვევე-მოტოციკლისტთა რაზმი.
თბილისი, 1918-21 წლები.
Cyclists’ machine-gun unite of the people’s guard.
Tbilisi, 1918-1921.
.jpg)
ქართული არმიის ჯავშანმატარებელი.
ჯავშანმატარებელთა რაზმში ირიცხებოდა ოთხი ჯავშანმატარებელი: „რესპუბლიკელი“, „მუშა“, „სიკვდილიან გამარჯვება“ და „თავისუფლების სიმაგრე“. შტატის მიხედვით, თითოეული ჯავშანმატარებელი აღჭურვილი იყო 1904 წლის მოდელის 2 სამთო ქვემეხითა და 12 ტყვიამფრქვევით, თუმცა, როგორც საარქივო დოკუმენტებიდან ჩანს, ქართველებმა მატარებლების საბრძოლო შესაძლებლობები გაზარდეს და არტილერიის რაოდენობა 3-4 ქვემეხამდე აიყვანეს, ხოლო ტყვიამფრქვევების რაოდენობა - 14-25-მდე.
1918-1921 წლები.
Armored train of the Georgian Army.
Following four armored trains were counted in the division of the armored trains: “Respublikeli” (Republican), “Musha” (Worker), “Sikvdili and Gamarjveba” (Death or Victory) and “Tavisuflebis Simagre” (Independence Fortress). According to the staff each of the armored trains were equipped with two mining cannons of the model of 1904 and 12 machine-guns. Though according to the archival documents, Georgians increased the fighting opportunities of the trains and the artillery number was increased to 3-4 canons and 14-25 machine-guns.
1918-1921.
.jpg)
ოკუპაციის შემდეგ წითელარმიელები მოსკოვში აგზავნიან ქართული არმიის იმ ამორტიზებულ ტანკებს, რომელთა გამოყენებაც ტექნიკური გაუმართაობის გამო ქართულმა ჯარმა ვერ მოახერხა.
თბილისი , 1921 წლის მარტი.
After the occupation, the Red Army sent amortized tanks of the Georgian army to Moscow.The Georgian army was unable to use them because of the technical malfunction.
Tbilisi, March 1921.
.jpg)
რუსული ოკუპაციის ამსახველი რუკა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების თავმჯდომარის ნიკოლოზ (კარლო) ჩხეიძის დოკუმენტებიდან.
The map, depicting the Russian occupation, from the documents of Nikoloz (Carlo) Chkheidze, Chairman of the Constituent Assembly of the Democratic Republic of Georgia.
.jpg)
ჯავშნოსანი მატარებლების რაზმის მეთაურისა და რკინიგზის კომენდანტ ვალოდია გოგუაძის მიერ მთავრობის თავმჯდომარისადმი ნიგოითიდან ბათუმში გაგზავნილი დეპეშა.
ვალოდია გოგუაძე ფიცს დებს, რომ სისხლის უკანასკნელ წვეთამდე იბრძოლებს სამშობლოს დასაცავად.
1921 წლის 16 მარტი.
Dispatch of Valodia Goguadze, head of the division of armored train and the commandant of the railway, sent from Nigoiti to Batumi to the chairman of the government.
He adjures to fight until the last drop of blood in order to protect his homeland.
March 16, 1921.
.jpg)
წითელი არმიის 292-ე მსროლელი პოლკის სამეთაურო შემადგენლობა საქართველოს ოკუპაციის შემდგომ.
1921 წლის მარტის ბოლო.
The 292nd command staff of the Rifle Regiment of the Red Army after the occupation of Georgia.
End of March 1921.
.jpg)
რუსეთ-საქართველოს ომის მიმდინარეობისას, 1921 წლის 16 თებერვალს, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რექტორ ივანე ჯავახიშვილის მიერ საქართველოს რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების პრეზიდიუმთან არსებული თავდაცვის კომიტეტისადმი გაგზავნილი წერილი.
Letter of Tbilisi State University Rector Ivane Javakhishvili sent to the Defense Committee of the presidium of the Constituent Assembly of Georgia, during the Russian-Georgian War, on February 16, 1921.
.jpg)
რუსული დაზვერვის დავალება ამხანაგ ბერბერაშვილს - ქართული არმიის შესახებ ინფორმაციის მოპოვებასთან დაკავშირებით.
1920 წლის 21 სექტემბერი.
Russian intelligence service tasked Comrade Berberashvili to obtain information about the Georgian army.
September 21, 1920.
.jpg)
რუსეთ-საქართველოს 1921 წლის ომში მონაწილე უფროსი კურსის იუნკერთა სიის ნაწილი.
სიაში ჩამოთვლილთაგან ალექსანდრე ახვლედიანი და ოთარ ლორთქიფანიძე ბრძოლაში დაიღუპნენ, ნაწილმა კი სხვადასხვა სახის ჭრილობა მიიღო.
Part of the list with the names of senior course Junkers, participating in Russian-Georgian war in 1921.
From the listed Alexander Akhvlediani and Otar Lortkipanidze died in battle, others had different types of injuries.
.jpg)
,,გაუმარჯოს საქართველოს შეიარაღებულ ძალებს. სახელი და დიდება, ვინც სამშობლოს თავი შესწირა და გმირულად აღესრულა ბრძოლის ველზე“.
საქართველოს დამფუძნებელი კრების თავმჯდომარის, ნიკოლოზ ჩხეიძის, მიმართვა გენერალ გიორგი კვინიტაძეს.
1921 წლის 22 თებერვალი.
,,Glory to military forces of Georgia, glory and honor to those who sacrificed themselves for the homelend and died heroically on the battlefield”.
Appeal on NikolozChkeidze, Chairman of the Constituent Assembly, to General GiorgiKvinitadze.
February 22, 1921.
.jpg)
შეიარაღებული ძალების მზადება მოახლოებული ომისთვის.
საქართველოს რესპუბლიკის თავდაცვის საბჭოს 1921 წლის 17 იანვრის სხდომის ოქმი.
1921 წლის 17 იანვარი.
Preparation of the Armed Forces for the impending war.
Minutes of the January 17, 1921 sitting of the Defense Council of the Republic of Georgia.
January 17, 1921.
.jpg)
საბრძოლო მოქმედების დასაწყისი და თავდაცვის საბჭოს დადგენილება ბორჩალოს მაზრაში წესრიგის დამყარებისა და სამხრეთ-აღმოსავლეთ საზღვრების დაცვის შესახებ.
1921 წლის 12 თებერვალი.
The beginning of hostilities and the resolution of the Defense Council on the establishment of order in Borchalo Mazra and the protection of the south-eastern borders.
February 12, 1921.
.jpg)
მე-7 ათასეულის ოფიცრის მაიორ ჯანდიერის მიერ გენერალური შტაბის უფროსისადმი გაგზავნილი ტელეფონოგრამა მის ქვედანაყოფში 150 სტუდენტისა და ათი სათადარიგო ჯარისკაცის ჩარიცხვის შესახებ.
1921 წლის 18 თებერვალი.
A telegram sent by Major Jandieri, an officer in the 7th Brigade, to the Chief of the General Staff about the enrollment of 150 students and ten reserve soldiers in his unit.
February 18, 1921.
.jpg)
საქართველოს დამფუძნებელი კრების მოწოდება ქართველ ხალხს - თბილისის დატოვებისა და ომის გაგრძელების აუცილებლობის შესახებ.
1921 წლის 28 თებერვალი.
The appeal of the ConstituentAssembly of Georgia to the Georgian people about leaving Tbilisi and the necessity to continue the war.
February 28, 1921.
.jpg)
რუსული ჯარების მიერ თბილისის აღების შემდეგ საქართველოს რევოლუციური კომიტეტის ბრძანება N1.
1921 წლის 26 თებერვალი.
The order of the Georgian Revolutionary Committee N1 issued after taking of Tbilisi by the Russian troops.
February 26, 1921.
რუსული არმიის აღმოსავლეთის კურსანტთა ბრიგადის საქართველოსთან ომში მონაწილეობის მოკლე ისტორია.
1921 წლის აპრილი.
A brief history of the participation of the Eastern Cadet Brigade of the Russian Army in the war with Georgia.
April 1921.
საქართველოს დამფუძნებელი კრების მიერ 1921 წლის 5 იანვარს მიღებული დეკრეტი თავდაცვის საჭიროებისთვის 3 მილიარდი მანეთის გამოყოფის შესახებ.
The Decree adopted by the Constituent Assembly of Georgia on January 5, 1921 on the allocation of 3 billion roubles for defense needs.
გაზეთ „ერთობის“ ბოლო ნომერი, რომელშიც ასახულია რუსეთ-საქართველოს ომის ბოლო დღეების ქრონიკა.
1921 წლის 16 მარტი.
The last issue of the newspaper “Ertoba”, which reflects the chronicle of the last days of the Russian-Georgian war.
March 16, 1921.
მეზღვაურ ივერიკო მიქელაძის მოხსენებითი ბარათი ბათუმის ოლქში მთავრობის რწმუნებულ გრიგოლ გიორგაძისადმი საზღვაო ძალების ტაქტიკის შესახებ.
1921 წლის თებერვალი.
Sailor Iveriko Mikeladze's memorandum to Grigol Giorgadze, Government Representative in Batumi District, on the tactics of naval action.
February 1921.
საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილის - კონსტანტინე საბახტარაშვილის - წერილი სტამბულში საქართველოს დიპლომატიურ წარმომადგენელ გრიგოლ რცხილაძისადმი საქართველოში მიმდინარე საომარი მოქმედებების შესახებ.
1921 წლის მარტის დასაწყისი.
Letter from the Deputy Foreign Minister Konstantine Sabakhtarashvili to the Georgian Diplomatic Representative in Istanbul Grigol Rtskhiladze on the ongoing hostilities in Georgia.
Beginning of March 1921.
ტელეფონოგრამა ომში ტყვედ აყვანილი რუსი ჯარისკაცების ერთი ნაკადის ტყიბულში მიღების შესახებ.
1921 წლის თებერვლის მეორე ნახევარი.
A telegram about receiving one stream of the Russian soldiers in Tkibuli, captivatedduring the war.
The second half of February 1921.
რუსეთ-საქართველოს ომის დროს ქუთაისის საპყრობილეში დაპატიმრებული ბოლშევიკების სიის ნაწილი.
1921 წლის თებერვალი.
Part of the list of Bolsheviks imprisoned in Kutaisi prison during the Russian-Georgian war.
February 1921.
.jpg)
თბილისის გენერალ-გუბერნატორის მოადგილის შალვა მაღლაკელიძის მიერ ბათუმის ოლქში მთავრობის რწმუნებულ გრიგოლ გიორგაძესთან გაგზავნილი სატელეგრაფო შეტყობინება - 19 თებერვალ ქართული ჯარის მიერ მოწინააღმდეგის დამარცხებისა და ტყვეების აყვანის შესახებ.
1921 წლის 19 თებერვალი.
A telegram sent by the Deputy Governor-General of Tbilisi, Shalva Maghlakelidze to the Government Representative in the Batumi District, Grigol Giorgadze, about the defeat of the enemy by the Georgian army on February 19 and taking of the captives.
February 19, 1921.
ბათუმში მთავრობის საგანგებო რწმუნებულ გრიგოლ გიორგაძესთან გაგზავნილი სატელეგრაფო შეტყობინება 22 თებერვალს სოფელ კუმისიდან მტრის განდევნისა და 6 ქვემეხის ხელში ჩაგდების შესახებ.
1921 წლის 23 თებერვალი.
A telegram sent to Grigol Giorgadze, the Government's Special Envoy in Batumi, about the expulsion of the enemy from the village of Kumisi on February 22 and the seizure of 6 cannons.
February 23, 1921.
ცნობები ომის დროს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სამედიცინო ფაკულტეტის სტუდენტების სანიტარულ რაზმში ჩაწერის შესახებ.
1921 წლის 18 თებერვალი.
Information about the enrollment of students of the medical faculty of the Tbilisi State University in the sanitary detachmentduring the war.
February 18, 1921.
ქართულ პრესაში გამოქვეყნებული გენერალური შტაბის ცნობები ომის მიმდინარეობის შესახებ.
1921 წლის თებერვალი.
Information of the General Staff published in the Georgian press about the course of the war.
February 1921.
რუსეთ-საქართველოს ომის მიმდინარეობისას ვასილ ტუქსიშვილის, ილიას სიხარულიძის, გალაკტიონ ტაბიძისა და გიორგი ქუჩიშვილის გაზეთებში დაბეჭდილი პატრიოტული ხასიათის ლექსები.
1921 წლის თებერვალი.
Patriotic poems of Vasil Tuksishvili, Ilia Sikharulidze, Galaktion Tabidze and Giorgi Kuchishvili published in newspapers during the Russian-Georgian war.
February 1921.
ომის დროს პრესაში დაბეჭდილი პატრიოტული მოწოდებები.
1921 წლის თებერვალი.
Patriotic appeals printed in the press during the war.
February 1921.
ომის დროს პრესაში დაბეჭდილი სამობილიზაციო განცხადებები.
1921 წლის თებერვალი.
Mobilization statements printed in the press during the war.
February 1921.
საქართველოს დეპეშათა სააგენტოს ცნობა სომხეთში ანტისაოკუპაციო აჯანყების დაწყებისა და ერევნის ბოლშევიკებისგან განთავისუფლების შესახებ.
1921 წლის 19 თებერვალი.
Notice of the Georgian Telegraph Agency on the start of the anti-occupation uprising in Armenia and the liberation of Yerevan from the Bolsheviks.
February 19, 1921.
1921 წლის 19 თებერვალს ყუმბარის ნამსხვრევებით დაიღუპა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პირველი კურსის სტუდენტი, მოწყალების და მარო მაყაშვილი.
მარცხნივ: მარო მაყაშვილის გიმნაზიაში მოსწავლეობის პერიოდის ფოტო.
მარჯვნივ:„საქართველოს რესპუბლიკის“ 1921 წლის 23 თებერვლის ნომერში დაბეჭდილი ნეკროლოგი.
On February 19, 1921, a first-year student of Tbilisi State University, sister of charity, Maro Makashvili, died as a result of grenade debris.
On the left: Maro Makashvili’s photo from the period of being the gymnasium student.
On the right: an obituary printed in the February 23, 1921 issue of “The Republic of Georgia”.
.jpg)
საბჭოთა რუსეთის მე-11 წითელი არმიის შემოსვლა თბილისში.
1921 წლის 25 თებერვალი.
Invasion of the 11th Red Army of the Soviet Russia in Tbilisi.
February 25, 1921.
February 25, 2021 marks the 100th anniversary of the occupation of independent Georgia by Bolshevik Russia. The presented exhibition is dedicated to this date.
Among the exhibits is the unique archival material, which provides interesting and trustworthy information about the unfortunate events that took place in Georgia 100 years ago. The exhibits include a map showing the route of the Red Army invasion of Georgia, calls from government officials to fight for the homeland, and newspaper articles and photos depicting the war course.
For decades, Bolshevik Russia spread many false rumors about the Democratic Republic of Georgia. Their narrative, as if the government of the First Republic had surrendered the country without a fight, is refuted by the documents preserved in the National Archives of Georgia. The archival material clearly shows that Georgia has been trying to maintain its freedom for 6 weeks through military resistance.
Exhibition curator: Dimitri Silakadze.